Hôm qua (25/7), Việt Nam đã chính thức khởi động NDAChain, nền tảng blockchain quốc gia đầu tiên. Đây được xem là một bước tiến chiến lược trong kế hoạch xây dựng hạ tầng số quốc gia an toàn, minh bạch và hiệu quả, khẳng định tham vọng của Việt Nam trong cuộc đua kinh tế số toàn cầu.
NDAChain được kỳ vọng sẽ trở thành xương sống cho việc bảo vệ dữ liệu quốc gia, xây dựng niềm tin số và tạo ra các hệ thống thông minh cho nhiều lĩnh vực trọng yếu như tài chính, y tế, giáo dục và hậu cần.
Lời giải cho bài toán an toàn dữ liệu quốc gia
Trong bối cảnh nền kinh tế số Việt Nam bùng nổ với hơn 100 triệu người dùng, các hệ thống dữ liệu tập trung truyền thống ngày càng bộc lộ nhiều điểm yếu, dễ bị tấn công mạng và rò rỉ thông tin. Công nghệ Blockchain, với khả năng lưu trữ và xác thực dữ liệu an toàn, minh bạch và chống giả mạo, chính là lời giải cho bài toán này.
Theo ông Nguyễn Huy từ Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia đã phát biểu: “Việt Nam đã lựa chọn kiến trúc dữ liệu lai, kết hợp các thành phần tập trung và phi tập trung. NDAChain đóng vai trò như một lớp bảo vệ cho dữ liệu trực tiếp của quốc gia, vốn rất quan trọng đối với xã hội và nền kinh tế số của chúng ta.”
Bên trong NDAChain: Công nghệ vận hành như thế nào?
NDAChain được xây dựng với những công nghệ tiên tiến để đáp ứng nhu cầu sử dụng ở quy mô lớn:
- Loại hình: Blockchain Lớp 1 được cấp phép (Permissioned), chỉ những người dùng được phê duyệt mới có thể tham gia xác thực.
- Cơ chế đồng thuận: Proof-of-Authority (PoA), giúp tăng tốc độ xử lý và tiết kiệm năng lượng.
- Đơn vị vận hành: Mạng lưới được vận hành bởi 49 nút xác thực (validator nodes) do các doanh nghiệp hàng đầu như Zalo, MISA, Masan, SunGroup và các cơ quan nhà nước vận hành.
- Hiệu suất & Bảo mật: Nền tảng có khả năng xử lý tới 3.600 giao dịch mỗi giây và tích hợp công nghệ Zero-Knowledge Proof (ZKP) để đảm bảo quyền riêng tư cho người dùng.
Những ứng dụng thực tế nổi bật
Hai trong số những ứng dụng quan trọng đầu tiên được xây dựng trên NDAChain bao gồm:
- NDA DID: Một giải pháp định danh kỹ thuật số, cho phép công dân xác thực danh tính an toàn khi giao dịch trực tuyến hoặc ký hợp đồng số, giúp ngăn chặn hiệu quả hành vi lừa đảo, mạo danh.
- NDATrace: Hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Mỗi mặt hàng sẽ được gán một mã duy nhất, giúp người tiêu dùng xác thực hàng chính hãng và kiểm tra tiêu chuẩn chất lượng. Đặc biệt, hệ thống này tương thích với các quy định của EU, mở rộng cánh cửa cho hàng hóa Việt Nam ra thị trường quốc tế.
Lộ trình và thách thức
Theo lộ trình, đến cuối năm 2025, NDAChain sẽ được tích hợp hoàn toàn vào hệ thống quốc gia và sẽ mở rộng ra các chính quyền địa phương và trường đại học vào năm 2026. Giai đoạn tiếp theo sẽ tập trung vào đào tạo nhân tài, hợp tác quốc tế và phát triển các công cụ thiết yếu như ví và chữ ký điện tử.
Tuy nhiên, con đường phía trước vẫn còn nhiều thách thức, bao gồm việc tích hợp kỹ thuật với các hệ thống cũ, xây dựng niềm tin của công chúng, và đảm bảo khả năng tương thích với các tiêu chuẩn quốc tế.
Với việc ra mắt NDAChain, Việt Nam đã chính thức gia nhập nhóm hơn 50 quốc gia tiên phong phát triển blockchain quốc gia như Trung Quốc (BSN) hay Liên minh Châu Âu (EBSI), thể hiện một tuyên bố mạnh mẽ về chủ quyền số và năng lực đổi mới của quốc gia.